Atòbiu in Tàtari abertu a totus:
operadores culturales, sòtzios, comitados, poetes, iscritores,
giornalistas, animadores e amantiosos de chistiones de limba.
Ah sa gente est curiosa a beru, su sardu già non lu chistionat ma in contu
de limba totus devent nàrrere carchi cosa, e chie la cheret cota e chie la
cheret crua e su tempus colat, colat e colat.
Chenàbura colada, su 27 de làmpadas, in Tàtari in sa sea de su Bellieni a
sas ses de sero at abertu sos traballos una giòvana chi fintzas a pagu tempus
su sardu non lu chistionaiat, issa at comintzadu s’interventu suo narende:
<<a mie m’agradat a fàghere no a chistionare>> custa est
s’àndala dae ue leare esempru: a fàghere, fàghere e fàghere, e tando faghimus
totus, espertos no espertos, mannos e minores.
Custa giòvana est Maria Doloretta Lai, presidentessa de s’istitutu Bellieni
cussa chi Soru aiat aboghinadu in un'atòbiu de limba ca aiat chistionadu in
italianu, e Maria Doloretta però cun impinnu e bona volontade at imparadu su
sardu, e comente a totus sos sàbios sighit a imparare cada die…….. gasi si diat
dèvere fàghere.
A pustis de sa presidentessa at leadu sa paràula su Diretore de s’Istitutu,
Micheli Pinna, issu at chistionadu de totus sas cumbatas chi bi sunt istadas
pro arrivare a sa norma iscrita chi amus oe, at fatu osservare fintzas comente
su Prèmiu de Otieri aiat maduradu un’istandard chi su matessi a s’incomintzu no
agradaiat. Pinna at sighidu narende chi si b’at briga manna pro sa limba cheret
nàrrere chi b’at interessu e custu beru est, ca cale si siat sardu cando si
tratat de limba devet a malabògia nàrrere su parre suo, duncas sa chistione
limba dolet a totus ca est de totus e tocat
a totus.
Su Diretore at sutalineadu su fatu chi pro sa limba bi cheret cunsensu,
umiltade e informatzione pro ite galu gente meda no ischit bene nen comente est
sa chistione e nen chi amus un’istandard gràficu.
Semus in una muta istòrica e de importu, at sighidu, ca b’at una giunta noa
comente sas àteras chi bi sunt istadas in antis, duncas custa giunta devet
èssere informada, devet sighire su caminu chi giai est istadu marcadu e non
devet distrùere su chi est istadu fraigadu in sos annos colados, sa gente chi
s’est acortziende a sa norma a bellu a bellu est creschende, mancari su sardu,
galu, vivet momentos de anormalidade.
In custu atòbiu sunt istados presentados sos traballos imprentados a fine
de su 2013 dae s’Istitutu.
Si tratat de tres libros:
1– Ballare in Sardo Anatomia e geografia di un linguaggio
coreutico
est una chirca iscientìfica in contu de ballu sardu ammaniada dae
Salvatorangelo Pisanu cun s’agiudu de sa
professoressa Elena Bertuzzi, antropologa famada chi traballat in Université
Paris Ouest - Nanterre La Défense.
2 – Sesuja nuova serie n. 1, 2013
Una rivista chi su Bellieni pùblicat dae su 1985, b’at istadu una muta de
acabu ma sa rivista sighit a èssere publicada, in custu nùmeru est publicada
carchi relata de sos autores chi fiant presentes in su cunvènniu ammaniadu dae
su Bellieni in su 2012 in s’Alighera: “Natziones sena istadu e limbas de
minoria”.
3 – Preigas
Si tratat de unu libreddu in ue sunt publicadas duas oratziones de
Mussennore Gavinu Ispanedda e una chistionada sua fata in sa ràdio in su 1978
pro ammentare Papa Luciani.
In sa prèiga pro sa festa de Sant Jolzi in Bunnànaru M. Spanedda
comintzaiat gosi:
<< Oe bos scherzo faeddare in
sardu ca sa festa patronale de Santu Jolzi non la podimus manizare che a
un’àtera cale si siat, ma comente una festa locale chi afundat sas raighinas in
s’istòria pius antiga de Bunnànaru>>
Custas paràulas nos faghent a cumprèndere comente sa limba a beru
chistionat de unu mundu, cussu mundu in ue cussa limba matessi est manigiada e
chi non diat èssere su matessi mundu si espressadu cun un’àtera limba, cada
limba espressat unu mundu: su suo….e sena limba cussu mundu acàbat sa vida sua,
no est prus cuddu est àteru….
S’atòbiu est acabadu cun unas cantas propostas de pònnere in unu documentu,
sos puntos de importu prus mannu sunt:
- torrare su còmpitu suo a s’osservatòriu regionale, chi netzèssitat de si reunire fatu fatu pro àere una visione crara de su chi càpitat in su mundu de sa limba
- sa limba in iscola in oràriu curricolare
- su contivìgiu e s’amparu de sas figuras professionales nàschidas a inghìriu de sa limba – operadores de limba e mastros chi si sunt formados pro imparare su sardu a sos pitzinnos-
- torrare àlinu a s’editoria sarda ispetzializada chi in custa muta est ruta in crisi.
S’ànima de s’atòbiu fiat su cussidèriu o mègius naramus s’idea chi sa limba
devet aunire e non partzire ca sinono non si andat a logu perunu, unu
cussidèriu de importu benit dae s'interventu de s’avocadu Attilio Pinna chi at naradu
chi sa limba sarda ponet timòria mesche in sos partidos italianos, pro ite?
Ca: << […] il fattore linguistico è un aspetto dirompente
nell’obiettivo di una maggiore autonomia e accentramento di poteri […]>>
E ite at a capitare si a beru sos sardos pigant cussèntzia de chie sunt e
comintzant a chircare in libros e documentos sas raighinas issoro, s’istòria
issoro e mancari comintzant a si contivigiare bene bene sa limba issoro?????
Nessun commento:
Posta un commento